Bijen in Zeeuws-Vlaanderen

Bijen (Antophila)

Naast dat bijen heerlijke honing produceren, zijn ze van levensbelang voor de bestuiving van vele planten en bloesems. Ze hebben daarom een rol van ongeveer dertig procent in de keten van al het menselijk voedsel. 

Bijenvolk

Een bijenvolk bestaat uit één koningin en de rest zijn werksters. De koningin is de baas in het volk, zij bepaalt of een volk agressief is of een braaf volkje is. De koningin is ook de enige die eitjes legt, tot wel 2000 per dag, tenminste in het voorjaar en in de zomer. In deze periode bestaat het volk uit wel 50.000 bijen. De werksters poetsen de cellen, voeren de larven en verrichten verder alle werkzaamheden in de kast. Als de koningin een eitje heeft gelegd, blijft dit gedurende drie dagen een ei. Daarna wordt gedurende 6 dagen een larve. Deze larve verpopt zich en komt dan 12 dagen later uit. Na 21 dagen is het volk een bijtje rijker. 

Gedurende het jaar worden totaal ongeveer 200.000 werksters en 2.000 darren geboren. De larven worden grootgebracht met voedersappen, deze worden door voedsterbijen geproduceerd en zijn een mengsel van eiwitrijke lichaamseigen afscheidingen van de voedersapklieren, nectar en stuifmeel.

Werksters hebben elk hun eigen specifieke taak, sommigen zijn schoonmaaksters en houden de kast schoon, anderen zijn voedster en zorgen voor de larven, weer anderen zijn haalbij en verzamelen nectar en stuifmeel. Een werkster blijft ongeveer 21 dagen in de kast, waarbij ze de genoemde werkzaamheden uitoefent. Na deze drie weken moet ze op pad, nectar en stuifmeel halen. Dit laatste houdt ze drie weken vol, dan is ze zo versleten dat ze zichzelf letterlijk kapot heeft gewerkt en dan sterft ze ergens buiten de kast, om niet tot last te zijn van haar zusters. 

Dan hebben we ook de mannetjesbijen nog, de darren, deze dienen enkel voor de bevruchting van de koningin. Als een jonge maagdelijke koningin op bruidsvlucht gaat, wordt ze bevrucht door wel 15 darren. De darren sterven na de daad. De koningin paart eenmaal in haar leven en kan dan tot 5 jaar eitjes leggen. In de winter krimpt het bijenvolk tot ongeveer 20.000 bijen. 

Voeding

Bijen leven van nectar, van het stuifmeel van bloemen en van andere zoete afscheidingen zoals honingdauw. Als de bijen in het voorjaar en de zomer voldoende voedselaanbod (dracht) hebben, dan gaan ze over tot de opslag van nectar. Nectar is niets anders dan “honing” waarvan het watergehalte hoger is 20%. Zodra het watergehalte lager wordt dan 20% dan noemen we het honing. De bijen weten feilloos wanneer de nectar in de cellen minder dan 20% vocht bevat. Zodra dit vochtgehalte bereikt is sluiten de bijen de cel met daarin de honing af met was. De honing is op deze manier jaren te bewaren. Honing is dus de overwinteringsvoeding voor de honingbijen. Imkers nemen deze (deels) weg en geven de bijen daarvoor suikerwater als voedsel. Een zwerm (dat zijn ongeveer 25.000 bijen) die zelf de 10 broedkamer ramen bouwen, leveren 7,5 kg honing op. 

Culinair

Honing is op meerdere manieren te gebruiken; in de thee of melk, op brood en op de pannenkoek of als smaakmaker in een dressing. Combineer honing ook gerust met hartige producten, glaceer er eens een ham of maiskolf mee. 

Feit

De bijen populatie neemt af door het gebruik van voornamelijk pesticiden en het verdwijnen van hun natuurlijke habitat, dit is slecht voor de bestuiving van de vele planten en gewassen waardoor die het ook zwaar hebben en er minder diversiteit in de natuur is, zodoende word een neerwaartse spiraal gecreeerd. Plant in je tuin of balkon zoveel mogelijk stuifmeelproducerende planten om de bij een handje te helpen. 

Leuk weetje!

Een bij vliegt niet meer dan 5 km van haar nest vandaan en kan een maximale snelheid van 30 km/uur bereiken.

Bronnen: Wikipedia, Voedingscentrum, Culi Advies

Afbeelding: Pixabay